Afrika leidt een historische wereldwijde verschuiving op het gebied van milieurechtvaardigheid. Nu ecocide officieel is erkend als een continentale prioriteit door AMCEN, hebben Afrikaanse ministers toegezegd de strafbaarstelling ervan te onderzoeken als een essentieel middel om ecosystemen en gemeenschappen te beschermen.

Er is een diepgaande verschuiving gaande in het internationaal recht. s Werelds hoogste gerechtshoven - waaronder het Internationaal Gerechtshof (ICJ) en het Inter-Amerikaanse Hof voor de Rechten van de Mens - bevestigen dat staten bindende verplichtingen hebben om grootschalige milieuvernietiging te voorkomen en te zorgen voor gerechtigheid voor de slachtoffers. Het Inter-Amerikaanse Hof heeft deze plicht zelfs erkend als een jus cogens norm - een dwingende norm van internationaal recht waarvan geen enkele staat mag afwijken.

Het baanbrekende advies van het ICJ gaat verder en stelt dat het niet voorkomen van schade aan het klimaatsysteem, met name door fossiele brandstoffen, een internationaal onrechtmatige daad waarvoor compensatie en herstelbetalingen nodig zijn. Vergelijkbare procedures zijn gevoerd voor het Internationaal Zeerechttribunaal en zijn in behandeling bij het Afrikaanse Hof voor de Rechten van Mensen en Volken.

Maar terwijl staatsverantwoordelijkheid duidelijker wordt, individuele verantwoordelijkheid een groot hiaat. Erkenning van ecocide- ernstige, wijdverspreide of langdurige schade aan het milieu - als misdaad onder het Statuut van Rome van het Internationaal Strafhof (ICC) zou deze kloof dichten en ervoor zorgen dat bedrijfsleiders en politieke leiders niet langer straffeloos kunnen handelen.

Tijdens de 20e zitting van de Afrikaanse Ministeriële Conferentie over het Milieu (AMCEN)namen de ministers een historische stap: ecocide is nu een strategische prioriteit in Afrika's milieuagenda voor 2025-2027, met een ad-hoccommissie die de opdracht heeft gekregen om de classificatie als misdaad te bestuderen. De Democratische Republiek Congoheeft zich aangesloten bij de Republiek Congo en Burundiheeft een belangrijke rol gespeeld bij het bevorderen van deze agenda.

Dit Afrikaanse momentum sluit aan bij wereldwijde ontwikkelingen: Europa's nieuwe Richtlijn Milieucriminaliteit (2024) geeft staten twee jaar de tijd om misdrijven die vergelijkbaar zijn met ecocide om te zetten in nationale wetgeving; Argentinië, Brazilië, Peru en de Dominicaanse Republiek werken aan ambitieuze wetsvoorstellen voor ecocide; en Vanuatu, Fiji en Samoa hebben een voorstel ingediend om het Statuut van Rome van het Internationaal Strafhof zodanig te wijzigen dat ecocide wordt opgenomen als vijfde internationale misdaad.

Gemodereerd door:

Judy Foster, Hoofd Operations & International Outreach, Stop Ecocide International

Sprekers:

Alfred BrownellLiberiaans mensenrechtenadvocaat en activist

Eriga Reagan Elijah, Oeganda Diplomatiek verbindingsofficier, Stop Ecocide International

Patricia Willocq, directeur Franstalige landen, Stop Ecocide International

Debbie Buyaki, Co-Lead, Youth for Ecocide Law

Kalyani InampudiOnafhankelijk ESG- en koolstofadviseur