Ecocide besproken bij 20e verjaardag Internationaal Strafhof
Vandaag viert het Internationaal Strafhof (ICC) dat het 20 jaar geleden is dat het in juli 2002 zijn deuren opende. Ter gelegenheid hiervan werd een eendaagse conferentie gehouden in Den Haag en tijdens de laatste sessie van de dag, die ging over de toekomst van het hof, werd ecocide prominent besproken als mogelijk vijfde misdrijf van het Statuut van Rome.
Professor Phoebe Okowa (Queen Mary's University, Londen) ging specifiek in op de consensusdefinitie van ecocide die is opgesteld door het panel van onafhankelijke deskundigen (juni 2021) dat door onze Stichting is bijeengeroepen, waarbij de aandacht werd gevestigd op aandachtspunten en twistpunten.
Bijzondere aandacht ging uit naar politieke overwegingen, onder andere: de definitie van de term "baldadig" en hoe ontwikkelingslanden hier tegenaan kijken; rechtvaardigheid en aansprakelijkheid voor bestaande destructieve handelingen (een nieuw misdrijf zou geen terugwerkende kracht hebben); en de vraag of verantwoordelijkheid van bedrijven in overweging moet worden genomen (de definitie accepteert alleen individuele verantwoordelijkheid, als een gegeven in het huidige statuut).
De interventie van professor Okowa laat zien hoe serieus het ICC dit strategische juridische initiatief neemt, en haar punten zijn zeer nuttige aspecten om te benadrukken en te bespreken nu de juridische definitie wereldwijd aan kracht wint en de overweging van een wijziging van het Statuut van Rome aan momentum wint.
Zoals de voormalige voorzitter van het ICC en nu voorzitter van de Vergadering van Staten die Partij zijn bij het Statuut van Rome, Silvia Fernandez de Gurmendi*, vandaag aang af:
"Het is een levend document en ecocide verdient een zeer serieuze discussie. [...] Het is aan de staten om te beslissen [...] of ze al dan niet bijkomende misdaden willen toevoegen, en dit zal zeer brede onderlinge overeenkomsten vereisen."
De lijst van staten die zich bezighouden met dit strategische juridische initiatief wordt steeds langer. Deze week nog, tijdens de VN-Oceaanconferentie in Lissabon, kondigde mede-gastland Kenia aan dat het een voorstel zal doen om ecocide strafbaar te stellen als onderdeel van een uitgebreid pakket hervormingen van de milieuwetgeving, waaronder bescherming voor milieuactivisten.
Er zijn nu 23 staten die partij zijn bij het Statuut van Rome en waarvan de discussie over ecocide op parlementair en/of regeringsniveau openbaar is.
*Hieronder afgebeeld met onze adviseur Strategische Projecten in Den Haag, Shirleen Chin.