DRC steunt oproep van eilandstaten in de Stille Oceaan om ecocide te erkennen als internationale misdaad
Foto: Ève Bazaiba, minister van Milieu van de Democratische Republiek Congo, en Ralph Regenvanu, speciaal gezant voor Klimaatverandering en Milieu voor de Republiek Vanuatu, op COP16 in Colombia, oktober 2024.
Samenvatting:
DRC is het eerste Afrikaanse land dat formeel de oprichting van ecocide als internationale misdaad steunt.
De steun volgt op het voorstel dat landen uit de Still Oceaan in september 2024 voorlegden om ecocide op te nemen in het Statuut van Rome van het Internationaal Strafhof.
Ecocidewetgevingen blijven wereldwijd terrein winnen in België, de EU en andere landen.
In een historische verklaring op de Biodiversiteitstop van de Verenigde Naties (COP16) in 2024 heeft de Democratische Republiek Congo (DRC) zich als eerste Afrikaanse land uitgesproken voor de erkenning van ecocide als internationale misdaad. Hiermee steunt het land formeel het voorstel van Vanuatu, Fiji en Samoa om het Statuut van Rome van het Internationaal Strafhof (ICC) te wijzigen. Het wereldwijde momentum om via het internationaal recht verantwoording af te dwingen voor de ernstigste misdaden tegen de natuur wordt zo alsmaar groter.
Met deze verklaring positioneert de DRC zich binnen de groeiende internationale gemeenschap die zich inzet voor het versterken van milieubescherming op het hoogste juridische niveau. Ecocidewetgevingen richten zich op het voorkomen van schade door zij die zich in de hoogste machtsposities bevinden - zowel in de particuliere sector als bij de overheid - strafrechtelijk aansprakelijk te houden voor beslissingen die rechtstreek leiden tot massale milieuvernietiging.
Het concept van een ecocidewet wint wereldwijd aan populariteit. Cruciaal was dat de de Europese Unie in november 2023 'gedrag dat vergelijkbaar is met ecocide' opnam in haar herziene richtlijn inzake milieudelicten. Daarnaast nam België in februari 2024 een ecocidewet aan op federaal niveau en zijn er ecocidewetsvoorstellen ingediend in Nederland, Mexico, Brazilië, Peru, Italië en Schotland.
Tijdens een speciale persconferentie verklaarde de minister van Milieu van de DRC, Ève Bazaiba: "ik zou echt willen dat, wanneer er sprake is van een schending van ecosystemen in de Democratische Republiek Congo, de verantwoordelijken worden gestraft en verantwoording moeten afleggen voor hun daden, en dat de vernieting van ecosystemen als misdaad wordt erkend onder artikel 7 van het Statuut van Rome van het Internationaal Strafhof."
Met zijn uitgestrekte regenwouden en uitzonderlijke biodiversiteit wordt het Centraal-Afrikaanse land geconfronteerd met ernstige milieudreigingen, zoals ontbossing, illegale mijnbouw en klimaatverandering. "Door dit initiatief te steunen, beschermen we ons natuurlijk erfgoed en geven we een duidelijk signaal dat misdaden tegen het milieu niet ongestraft zullen blijven," aldus de minister.
De minister benadrukte ook dat het belangrijk is om dit wettelijke kader te koppelen aan bredere doelstellingen voor de biodiversteitsbescherming, en dat de erkenning van ecocide als misdaad de wereldwijde verbintenissen in het kader van het Kunming-Montreal biodiversiteitsraamwerk zou versterken. Dit is des te belangrijker voor Centraal-Afrikaanse landen zoals de DRC, die het zwaarst worden getroffen door klimaat- en milieurampen.
Een opname van de verklaring van de minister van Milieu van de DRC, Ms. Eve Bazaiba, vindt u hier.
Ralph Regenvanu, Speciaal Gezant voor Klimaatverandering en Milieu van Vanuatu, zei: "De steun van de DRC voor het historische voorstel van Vanuatu, Fiji en Samoa is een doorslaggevende mijlpaal in het wereldwijde streven naar de erkenning van ecocide. Dit gebaar getuigt niet alleen van opmerkelijke solidariteit van een Centraal-Afrikaans land met kwetsbare eilandstaten in de Stille Oceaan, maar ook van een vastberaden engagement voor milieurechtvaardigheid op internationaal niveau."
Jojo Mehta, medeoprichtster en CEO van Stop Ecocide International, gaf als commentaar: "Door de erkenning van ecocide als internationale misdaad te steunen, baant de DRC de weg vrij voor andere Afrikaanse landen. Dit krachtige standpunt zendt een duidelijke boodschap uit: de bescherming van onze planeet en van degenen die na ons komen, moet een wereldwijde prioriteit worden."
Patricia Willocq, directrice Franstalige landen bij Stop Ecocide International, voegde eraan toe: "Door de erkenning van ecocide als internationale misdaad te steunen, beschermt de DRC niet alleen haar unieke ecosystemen, maar ook toekomstige generaties. Deze historische verbintenis weerspiegelt de vastberadenheid om ervoor te zorgen dat de rechten van de natuur worden gerespecteerd en verankerd in het internationaal recht."