Palestina noemt verwoesting van Gaza "ecocide"
De Permanente Missie van de Staat Palestina bij het Koninkrijk der Nederlanden heeft de verwoesting van het milieu in Gaza formeel omschreven als ecocide.Zo zouminder dan 5% van de landbouwgrond nog geschikt zijn voor bebouwing.De Permanente Missie roept dan ook tot de internationale wettelijke erkenning van de langetermijngevolgen¹. De verklaring - de eerste keer dat de term expliciet in verband wordt gebracht met Gaza door de vertegenwoordiging van een land- is een belangrijke ontwikkeling in het groeiende internationale betoog over milieuschade en aansprakelijkheid tijdens conflicten.
De vernietiging van het milieu in Gaza tijdens de militaire campagne van Israël leidt tot toenemende internationale aandacht - niet alleen voor humanitaire redenen, maar ook als een potentiële casestudy voor de relevantie van een ecocidewetgeving. De omvang van de milieuschade is dan ook enorm: water- en rioolzuiveringssystemen zijn vernietigd en vallen uiteen, waterbronnen vervuild, giftig puin verspreid door ingestorte gebouwen en bergen munitie, wijdverspreide schade aan landbouwgrond en voedselsystemen, en de vernietiging van civiele en energie-infrastructuur, met gevolgen voor burgers, ecosystemen en de gezondheid van het milieu.
Deze milieutol wordt nu onderzocht aan de hand van een groeiende hoeveelheid bewijsmateriaal en commentaar door rechtsgeleerden, internationale mensenrechtenverenigingen, milieurechtvaardigheidsorganisaties, forensisch onderzoekers en internationale instellingen. Er ontstaat een scala aan perspectieven - van wetenschappelijke analyse tot juridische argumenten - om te beoordelen of de schaal en aard van deze vernietiging de drempel van ecocide zou kunnen overschrijden.
Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste bronnen die bijdragen aan dit betoog².
¹ Permanente Missie van de Staat Palestina bij het Koninkrijk der Nederlanden, verklaring over milieuvernietiging in Gaza, X (voorheen Twitter), 27 mei 2025. Beschikbaar op: https://x.com/PalMissionNL/status/1927368824824779220
² Dit document wordt regelmatig bijgewerkt; bronnen en referenties kunnen na de publicatiedatum worden toegevoegd.
Academische en juridische analyse
Forensic Architecture - "No Traces of Life" (2023-2024)
Presenteert ruimtelijk en architectonisch bewijs van de wijdverspreide aanval op de landbouwinfrastructuur van Gaza, waaronder boomgaarden en kassen, en beschrijft de vernietiging als systematisch en mogelijk een vorm van ecocide.
https://forensic-architecture.org/investigation/ecocide-in-gaza
Law for Palestine - Joint Communication to the International Criminal Court (maart 2024)
Een juridische verklaring over vermeende genocide in Gaza, inclusief ecocide als bewijs van genocidale bedoelingen. Het vermeldt opzettelijke vernietiging van milieu-infrastructuur en langdurige schade aan de burgerbevolking.
https://law4palestine.org/wp-content/uploads/2024/04/Joint-Communication-to-the-Office-of-the-Prosecutor-of-the-International-Criminal-Court-Regarding-the-Perpetration-of-the-Crime-of-Genocide-by-Members-of-the-Israeli-War-Cabinet-Law-for-Palestine.pdf
Laurent A. Lambert - "Ecocide as genocide: A Human Security Approach to 'Utter Annihilation' in Gaza" (6 oktober 2024)
Dit document, gepubliceerd door het Arab Centre for Research and Policy Studies, onderzoekt verbanden tussen milieuvernietiging en genocidale processen, waarbij ecocide wordt gezien als een bedreiging voor de menselijke veiligheid. https://www.dohainstitute.org/en/Lists/ACRPS-PDFDocumentLibrary/ecocide-as-genocide-a-human-security-approach-to-utter-annihilation-in-gaza.pdf?utm_source=chatgpt.com
University of California Global Health Institute - "Ecocide in Gaza" (4 juni 2024)
Bespreekt de mogelijke langetermijngevolgen van de vernietiging van het milieu in Gaza voor de volksgezondheid en het verband met beschuldigingen van genocide.
https://ucghi.universityofcalifornia.edu/news/ecocide-gaza-israels-genocide-gaza-will-create-unprecedented-environmental-health-crisis
Al Mezan Centrum voor Mensenrechten - "Ecocide: Israel's Deliberate and Systematic Environmental Destruction in Gaza" (16 oktober 2024)
Schetst hoe het herhaaldelijk aanvallen van milieu- en civiele infrastructuur hebbrn geleid tot aanhoudende ecologische schade. Beschrijft de vernietiging als systematisch en roept op tot internationale verantwoording.
https://mezan.org/en/post/46553/Ecocide:-Israel%E2%80%99s-Deliberate-and-Systematic-Environmental--Destruction-in-Gaza
Verklaringen en analyses van landen, instellingen en middenveldorganisaties
Permanente Missie van de Staat Palestina in Nederland - Publieke Verklaring (27 mei 2025)
Beschrijft de milieuvernietiging in Gaza als ecocide, merkt op dat minder dan 5% van de landbouwgrond nog geschikt is voor bebouwing en roept op tot internationale wettelijke erkenning.
https://x.com/PalMissionNL/status/1927368824824779220
Wereldbank, VN & EU - Gaza Strip Interim Damage Assessment (29 maart 2024)
Beschrijft wijdverspreide en sectoroverschrijdende milieuschade in Gaza, waaronder bijna volledige ineenstorting van watervoorziening, rioleringen, en gezondheidszorg. Waarschuwt voor verslechtering op lange termijn door puin, explosieven en gevaarlijke vervuiling. https://thedocs.worldbank.org/en/doc/14e309cd34e04e40b90eb19afa7b5d15-0280012024/original/Gaza-Interim-Damage-Assessment-032924-Final.pdf
Wereldbank, VN & EU - Gaza and West Bank Rapid Damage and Needs Assessment (februari 2025)
Schat ongeveer $2 miljard aan milieuschade en herstelbehoeften in Gaza. Dringt aan dat milieubescherming een prioriteit wordt bij de wederopbouw om onomkeerbare schade te voorkomen. https://thedocs.worldbank.org/en/doc/133c3304e29086819c1119fe8e85366b-0280012025/original/Gaza-RDNA-final-med.pdf
Milieuprogramma VN (UNEP) Preliminary Environmental Assessment (18 juni 2024)
Rapporteert ernstige milieuschade in water-, lucht-, zee- en bodemsystemen in Gaza. Wijst op nieuwe risico's voor de volksgezondheid en roept op tot dringende milieumaatregelen.
https://www.unep.org/news-and-stories/press-release/damage-gaza-causing-new-risks-human-health-and-long-term-recovery
Speciale VN-rapporteur Francesca Albanese - "Genocide als koloniale uitwissing" (1 oktober 2024)
Koppelt milieuschade in Gaza aan bredere patronen van kolonisatie en genocide. Suggereert dat ecocide op hetzelfde niveau als andere internationale misdaden moet worden beschouwd.
https://www.un.org/unispal/document/genocide-as-colonial-erasure-report-francesca-albanese-01oct24/
Netwerk van Palestinijnse milieuvernigingen - Persbericht (10 October 2024)
Gezamenlijke verklaring die oproept de milieuvernietiging in Gaza internationaal te erkennen als ecocide, en die aandringt op wettelijke aansprakelijkheid.
https://www.tierra.org/wp-content/uploads/2024/10/Press-conference-English.pdf
Friends of the Earth International - "Internationalist Solidarity with Palestine" (23 oktober 2024)
Roept op Israëls milieuvernietiging in Gaza internationaal te erkennen als ecocide. https://www.foei.org/solidarity-with-palestine/
Al-Haq - Juridisch Commentaar en Verklaring (2024)
Biedt een juridische analyse van de vernietiging van het milieu in Gaza in de context van het internationaal humanitair recht en het strafrecht, inclusief een bespreking van ecocide.
https://www.alhaq.org/advocacy/26281.html
Women's International League for Peace and Freedom (WILPF) - "The Ecocide of Palestine" (2024)
Stelt dat de milieuvernietiging in Gaza een uiting is van structureel geweld en roept op tot internationale erkenning van ecocide.
https://www.wilpf.org/the-ecocide-of-palestine/
Media-aandacht en onderzoeksrapportages
The Guardian - "Ecocide in Gaza: Does Scale of Environmental Destruction Amount to a War Crime?" (29 maart 2024)
Onderzoekt wettelijke drempels voor ecocide met betrekking tot waargenomen milieuschade in Gaza, waaronder vernietiging van landbouwgrond en vervuiling.
https://www.theguardian.com/environment/2024/mar/29/gaza-israel-palestinian-war-ecocide-environmental-destruction-pollution-rome-statute-war-crimes-aoe
The Guardian - "Carbon Footprint of Israel's War on Gaza Exceeds That of Many Entire Countries" (30 mei 2025)
Rapporteert dat de oorlog bijna 2 miljoen ton CO₂-uitstoot heeft gegenereerd, en dat de wederopbouw daar waarschijnlijk nog tientallen miljoenen bij zal doen. Benadrukt de milieukosten van conflicten.
https://www.theguardian.com/world/2025/may/30/carbon-footprint-of-israels-war-on-gaza-exceeds-that-of-many-entire-countries
David Whyte en Samira Homerang Saunders - "From Papua tot Gaza: Military Occupation Leads to Climate Catastrophe" (13 augustus 2024)
Een opiniestuk waarin parallellen worden getrokken tussen milieuschade onder militaire bezetting in Papoea en Gaza. Benadrukt de gevolgen van langdurige conflicten voor het klimaat.
https://www.aljazeera.com/opinions/2024/8/13/from-papua-to-gaza-military-occupation-leads-to-climate-catastrophe
Al Jazeera English - "Ecocide in Gaza: A War Waged on Farmland and Ecosystems" [Video] (8 oktober 2024)
Verslagen over de systematische aanvallen op landbouwgrond en milieu-infrastructuur, met interviews met experts, waaronder Kate Mackintosh.
https://www.youtube.com/watch?v=fxqLJnIX2bA
Yale e360 - "As War Halts, the Environmental Devastation in Gaza Runs Deep" (6 februari 2025)
Overzicht van de ecologische schade in Gaza, waaronder de vernietiging van moerasgronden, waterhoudende grondlagen en landbouwgrond. Inclusief commentaar van experts over de uitdagingen op het gebied van herstel op de lange termijn.
https://e360.yale.edu/features/gaza-war-environment
Ground Report - Wahid Bhat - "Ecocide in Gaza: Who Will Hear and Heal Its Dying Environment?" (4 april 2024)
Onderzoekt de ecologische en humanitaire tol van het conflict in Gaza en pleit voor dringende herstelmaatregelen en verantwoordingsplicht.
https://groundreport.in/ecocide-in-gaza-who-will-hear-and-heal-its-dying-environment/
The New Arab - "Ecocide in Gaza: The Environmental Impact of Israel's War" door Philippe Pernot (9 mei 2024)
Vat de ecologische gevolgen van de militaire actie in Gaza samen en onderzoekt internationale wettelijke kaders.
https://www.newarab.com/analysis/ecocide-gaza-environmental-impact-israels-war
Anadolu Agency - "Ecocide: Israel's Systematic Destruction of Palestinian Agriculture Revealed" (5 mei 2024)
Detailleert de vernietiging van landbouwgrond en landbouwinfrastructuur in Gaza, gebaseerd op satelliet- en veldrapportages.
https://www.aa.com.tr/en/middle-east/ecocide-israels-systematic-destruction-of-palestinian-agriculture-revealed/3210422
L'Espresso - "Con l'ecoidio di Gaza, Israele ha cancellato ogni possibile futuro sulla Striscia" door Christian Elia (11 april 2024)
Italiaanstalig rapport dat betoogt dat de vernietiging van het milieu de ecologische en agrarische toekomst van Gaza in feite heeft geëlimineerd.
https://lespresso.it/c/mondo/2024/4/11/con-lecocidio-di-gaza-israele-ha-cancellato-ogni-possibile-futuro-sulla-striscia/50554
TRT World - "Ecocide in Gaza: Largest Case in Recent History" (8 oktober 2024)
Beschrijft Gaza als het meest omvangrijke recente geval van ecocide op basis van cumulatieve schade aan natuurlijke systemen en infrastructuur.
https://www.trtworld.com/middle-east/ecocide-in-gaza-largest-case-in-recent-history-18217510