Europees Parlement dringt aan op steun om van ecocide een internationaal misdrijf te maken
terwijl openbare raadpleging start over wettelijke definitie
In een amendement op zijn verslag over mensenrechten en democratie in de wereld in 2019, heeft het Europees Parlement gestemd om er bij "de EU en de lidstatenop aan te dringende erkenning van ecocide als internationaal misdrijf in het kader van het Statuut van Rome inzake het Internationaal Strafhof (ICC) te bevorderen".
Het amendement is ingediend door Europarlementariër Salima Yenbou (Verts/ALE - foto boven). Het benadrukt de onderlinge afhankelijkheid van het welzijn van mens en ecosysteem en ondersteunt internationale inspanningen om milieudelicten aan te pakken*.
Europarlementariër Marie Toussaint, al lange tijd campagnevoerster voor erkenning van ecocide door de EU, zei: "Dit is een echte overwinning, een eerste grote stap in de richting van de erkenning van ecocide door de Europese Unie. De lidstaten moeten zich nu uitspreken bij het Internationaal Strafhof en op het internationale toneel. De klimaatverandering versnelt, het verlies aan biodiversiteit leidt tot planetaire pandemieën, de zee stijgt: laten we snel vooruitgang boeken!"
Het nieuws komt net op het moment dat er een openbare raadpleging van start gaat waarin staatspartijen, individuen, groepen, organisaties, bedrijven en instellingen worden opgeroepen om mee te werken aan het opstellen van een juridische definitie van "ecocide", een term die breed wordt gebruikt om massale schade aan en vernietiging van ecosystemen aan te duiden.
De juridische definitie wordt ontwikkeld door een onafhankelijk panel van topadvocaten op het gebied van internationaal strafrecht en milieu, bijeengeroepen door de Stop Ecocide Foundation op verzoek van parlementariërs van regeringspartijen in Zweden. De opdracht van het panel is om een robuuste definitie op te stellen die kan worden voorgesteld precies voor het doel dat in het geamendeerde rapport van het Europees Parlement wordt geschetst: het toevoegen van ecocide aan de lijst van misdaden uit het Statuut van Rome. Op dit moment zijn dat genocide, misdaden tegen de menselijkheid, oorlogsmisdaden en de misdaad van agressie.
Jojo Mehta, voorzitter van de Stop Ecocide Foundation, zegt: "Deze stemming in het Europees Parlement is enorm bemoedigend. De politiek wordt snel wakker geschud door wat wetenschappers ons al tientallen jaren vertellen en wat de inheemse wereld ons al eeuwen vertelt: dat de mensheid niet ongestraft de natuurlijke wereld kan vernietigen. Er zijn consequenties. We weten nu dat er omslagpunten worden overschreden en we hebben weinig tijd om te handelen. Door van ecocide een misdrijf te maken, erkennen we dit en zorgen we voor een praktische vangrail om de ergste excessen van schade te voorkomen die de levensondersteunende systemen van de aarde naar een breekpunt duwen."
Het opstellen van een juridische definitie, in samenspraak met experts en staatspartijen, is de sleutel tot het succes van deze juridische route, legt Mehta uit.
"Onze Stichting vraagt om input van gerespecteerde stemmen uit verschillende arena's om een uitgebreide achtergrond te bieden voor het schrijfproces. Naast de primaire wetenschappelijke rapporten, vragen we om inheemse leiders, wier stem hier onmisbaar is omdat 80% van de biodiversiteit op aarde wordt beheerd door inheemse gemeenschappen. Ook religieuze leiders, jongeren en de duurzaamheidssector worden benaderd. De openbare raadpleging is een fundamenteel onderdeel van dit kennisverzamelingsproces."
Mehta voegt hieraan toe: "Staten die partij zijn bij het Statuut van Rome worden ook geraadpleegd. De publieke en politieke vraag naar ecocide wetgeving groeit snel en er moet worden gezocht naar inbreng van regeringen, aangezien het uiteindelijk de staten zijn die deze cruciale toevoeging aan de lijst van internationale misdaden verder zullen brengen."
Opmerkingen van de redactie:
EP-wijziging
*Dit amendement werd op 20 januari 2021 aangenomen door de plenaire vergadering van het EP (340/323/17). Het volledige verslag werd vervolgens definitief aangenomen (459/62/163).
Volledige tekst van het amendement:
12. Benadrukt dat biodiversiteit en mensenrechten onderling verbonden en afhankelijk zijn, en herinnert aan de mensenrechtenverplichtingen van staten om de biodiversiteit te beschermen waarvan die rechten afhankelijk zijn, onder meer door te voorzien in de participatie van burgers in biodiversiteitsgerelateerde besluiten en toegang te bieden tot doeltreffende rechtsmiddelen in gevallen van biodiversiteitsverlies en -aantasting; spreekt zijn steun uit voor de ontluikende normatieve inspanningen op internationaal niveau met betrekking tot milieudelicten; moedigt in dit verband de EU en de lidstaten aan zich in te zetten voor de erkenning van ecocide als internationaal misdrijf in het kader van het Statuut van Rome inzake het Internationaal Strafhof (ICC);
Staatssteun voor het strafbaar stellen van ecocide
Er is groeiende steun van de staten voor het streven om van ecocide een internationaal misdrijf te maken: in december 2019 riepen de kleine eilandstaten Vanuatu en de Malediven op om ecocide serieus in overweging te nemen op de vergadering van het Internationaal Strafhof; begin 2020 drong de Zweedse arbeidersbeweging er bij Zweden op aan om het voortouw te nemen bij het voorstellen ervan; in juni beloofde president Macron van Frankrijk om het op het internationale toneel te verdedigen. Paus Franciscus heeft ook verklaard dat hij vindt dat ecocide moet worden toegevoegd aan de lijst van internationale misdaden (nov 2019); hij ontving Stop Ecocide's Advisory Board lid Valérie Cabanes voor een audiëntie in september 2020. Twee moties over ecocide zijn ingediend bij het Zweedse parlement, een van de linkse partij en een van de groenen/sociaaldemocraten. In oktober beloofde de nieuw gevormde Belgische regering "diplomatieke actie te ondernemen om ecocide-misdaden te stoppen", en in december werd België het eerste Europese land dat de kwestie ter sprake bracht bij het ICC. Eveneens in december sprak de Finse minister van Buitenlandse Zaken zijn steun uit voor de oproep van Vanuatu en de Malediven om ecocide serieus te bespreken. In Spanje diende de parlementaire commissie voor Buitenlandse Zaken een resolutie in bij de regering waarin ze erop aandrong de mogelijkheden te onderzoeken om ecocide in eigen land en internationaal wettelijk vast te leggen.
****ENDS****
Stop Ecocide Internationaal
Wie we zijn
Wat doen we
Contact:
Interviews en commentaaraanvragen via: Sara Qualter - saraq@stopecocide.earth
Website: www.stopecocide.earth